Η Ιστορία του τραγουδιού "Κεμάλ" του Μάνου Χατζιδάκη VIDEO

 

Η Ιστορία του τραγουδιού "Κεμάλ" του Μάνου Χατζιδάκη

Το τραγούδι με τίτλο "Κεμάλ" γράφτηκε από τον Μάνο Χατζιδάκι κατά την παραμονή του στην Αμερική στα τέλη της δεκαετίας του '60. 

Ίσως είναι ένα από τα πιο αγαπημένα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι για το ευρύ κοινό. 

Η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού περιλαμβάνεται στον δίσκο "Reflections", αποτέλεσμα της συνεργασίας του Μάνου Χατζιδάκι με το συγκρότημα New York Rock & Roll Ensemble. 

Στην πρώτη του αυτή μορφή το τραγούδι έχει αγγλικό στίχο.   

Σύμφωνα με αφήγηση του Μάνου Χατζιδάκι η ιστορία του τραγουδιού έχει ως εξής: 

"Στη Νέα Υόρκη το χειμώνα του ΄68, συνάντησα ένα νέο παιδί είκοσι χρονών που το λέγανε Κεμάλ. 

Μου τον γνωρίσανε. Τι μεγάλο και φορτισμένο από μνήμες όνομα για ένα τόσο όμορφο και νεαρό αγόρι, σκέφθηκα. Είχε φύγει απ' τον τόπο του με πρόσχημα κάποιες πολιτικές του αντιθέσεις. Στην πραγματικότητα, φαντάζομαι, ήθελε να χαθεί μέσ΄ στην Αμερική. 

Του το είπα. Χαμογέλασε. 

- Δέχεστε να σας ξεναγήσω; Αρνήθηκε ευγενικά. Προτιμούσε μόνος. Κι έτσι σαν γύρισα στο σπίτι μου, τον έκανα τραγούδι, μουσική.   

Ο Γκάτσος εκ των υστέρων, γράφοντας τους στίχους στα ελληνικά, 

τον έκανε Άραβα Πρίγκιπα, να προστατεύει τους αδυνάτους. 

Κάτι σαν μια ταινία του Έρολ Φλυν του '35.   

Η Πελοπόννησος (καταγωγή του Γκάτσου), από τη φύση της αδυνατεί να κατανοήσει την αμαρτωλή ιδιότητα των μουσουλμάνων Τούρκων, που μοιάζουν σαν ηλεκτρισμένα σύννεφα πάνω απ' τον Έβρο, ή σαν χαμένα και περήφανα σκυλιά. 

Το μόνο που αφήσαμε ανέπαφο στα Ελληνικά, είναι εκείνο το «Καληνύχτα Κεμάλ». 

Είτε πρίγκιπας Άραψ είτε Μωαμεθανός νεαρός της Νέας Υόρκης, του οφείλουμε μια «καληνύχτα» τέλος πάντων, για να μπορέσουμε να κοιμηθούμε ήσυχα τη νύχτα. Χωρίς τύψεις, χωρίς άχρηστους πόθους κι επιθυμίες. Κατά πως πρέπει σ' Έλληνες, απέναντι σ' ένα νεαρό Μωαμεθανό - όπως θα έλεγεν κι ο φίλος μας ο ποιητής ο Καβάφης."   

Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, ο Μάνος Χατζιδάκις αποφασίζει το 1973 να εκδώσει τον δίσκο στα Ελληνικά και συνεργάζεται με τον Νίκο Γκάτσο, ο οποίος γράφει τους στίχους για τα τραγούδια του δίσκου. 

Την ερμηνεία του τραγουδιού αυτή τη φορά έχει η Αλίκη Καγιαλόγλου και ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις κάνει τον αφηγητή στην αρχή του τραγουδιού.   

Στην συνέχεια το τραγούδι ερμηνεύεται από αρκετούς τραγουδιστές, όπως τον Βασίλη Λέκκα το 1985 σε μια εμφάνιση της Φαραντούρη Μαρία στην Olympia καθώς και την ίδια αρκετά αργότερα σε δίσκο της το 2003. 

Ακολουθεί ο Μάριος Φραγκούλης το 1999 στις εμφανίσεις του με την Deborah Mayers. 

Το 2000 ο Αλκίνοος Ιωαννίδης ερμηνεύει στον δίσκο "Εκτός τόπου και χρόνου" τον Κεμάλ και συγκινεί όλο τον κόσμο, που θυμάται και λατρεύει από την αρχή το τραγούδι. 

Άλλες ερμηνείες έχουμε από την Δήμητρα Γαλάνη το 2003 σε συναυλία, και έπειτα δίσκο, αφιέρωμα στον Νίκο Γκάτσο. 

Τέλος έχουμε τους Raining Pleasure το 2005 που επιλέγουν και ερμηνεύουν τον Κεμάλ στην αρχική του μορφή, δηλαδή με αγγλικό στίχο... 

Πηγή:

Αφήγηση/Στίχοι:

Ακούστε την ιστορία του Κεμάλ

ενός νεαρού πρίγκιπα, της ανατολής

απόγονου του Σεβάχ του θαλασσινού, 

που νόμισε ότι μπορεί να αλλάξει τον κόσμο.

αλλά πικρές οι βουλές του Αλλάχ

και σκοτεινές οι ψυχές των ανθρώπων.

Στης Ανατολής τα μέρη μια φορά και ένα καιρό

ήταν άδειο το κεμέρι, μουχλιασμένο το νερό

στη Μοσσούλη, τη Βασσόρα, στην παλιά τη χουρμαδιά

πικραμένα κλαίνε τώρα της ερήμου τα παιδιά.

Κι ένας νέος από σόι και γενιά βασιλική

αγροικάει το μοιρολόι και τραβάει κατά εκεί.

τον κοιτάν οι Βεδουίνοι με ματιά λυπητερή

κι όρκο στον Αλλάχ τους δίνει, πως θ’ αλλάξουν οι καιροί.

Σαν ακούσαν οι αρχόντοι του παιδιού την αφοβιά

ξεκινάν με λύκου δόντι και με λιονταριού προβιά

απ’ τον Τίγρη στον Ευφράτη, απ’ τη γη στον ουρανό

κυνηγάν τον αποστάτη να τον πιάσουν ζωντανό.

Πέφτουν πάνω του τα στίφη, σαν ακράτητα σκυλιά

και τον πάνε στο χαλίφη να του βάλει την θηλιά

μαύρο μέλι μαύρο γάλα ήπιε εκείνο το πρωί

πριν αφήσει στην κρεμάλα τη στερνή του την πνοή.

Με δύο γέρικες καμήλες μ’ ένα κόκκινο φαρί

στου παράδεισου τις πύλες ο προφήτης καρτερεί.

πάνε τώρα χέρι χέρι κι είναι γύρω συννεφιά

μα της Δαμασκού τ’ αστέρι τους κρατούσε συντροφιά.

Σ’ ένα μήνα σ’ ένα χρόνο βλέπουν μπρος τους τον Αλλάχ

που από τον ψηλό του θρόνο λέει στον άμυαλο Σεβάχ:

«νικημένο μου ξεφτέρι δεν αλλάζουν οι καιροί, 

με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί»

Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ 

Καληνύχτα...

_______

In the eastern lands once upon a time

the purse was empty the water stale

in Mosul, in Basra in the old date palm

in bitterness are crying  the children of the desert

and a young man  of royal blood

witnesses the dirge and veers towards it

The Bedouins look at him with a sorrowful glance

and he swears in the name of Allah that the times will change

When the lords heard of the boy's fearlessness

they set off with a wolf's fang and a lion's fleece

From Tiger to Euphrates and from the earth to the sky

they're hunting down the renegade to catch him alive

the hordes come down on him  like rampant dogs

and they take him to the Caliph to tie a noose around his head

black honey, black milk

he drank that morning

before he drew on the gallows his final breath

with two old camels with a red war horse

at the gates of paradise the Prophet awaits

they go now hand in hand and it's cloudy all around

but the star of Damascus kept them company

in a month, in a year they see Allah in front of them

who from his high throne says to foolish Sinbad:

"My defeated wise guy times do not change

with fire and knife the world always goes forth."

Goodnight Kemal,this world will never change

goodnight...

Στίχοι:   Νίκος Γκάτσος

Lyrics: Nikos Gkatsos

Μουσική & αφήγηση:    Μάνος Χατζιδάκις

Music & Narration: Manos Χatzidakis

 Φωνητικά/Vocals:

Αλίκη Καγιαλόγλου

Aliki Kagialoglou

Δίσκος: "Αντικατοπτρισμοί"- 1993

Album: "Antikatoptrismoi"-1993

Video Edited By "Ακουσε με"

https://www.youtube.com/watch?v=4BSaFWGgl88