"Η μουσική παιδί μου είναι χιλιόμετρα. Μην ακούς αυτούς που βάζουν κουκίδες στο χαρτί τους."
Ψαραντώνης
"Να κάμω θέλω ταραχή"
Από τον Αντώνη Ξυλούρη (Ψαραντώνη)
Συρτός. Αυθεντική εκτέλεση στον ομώνυμο δίσκο του 1986 (c Ωδή).
Στίχοι:
Ωχ, ωχ πουλάκι μου 🐣 🐥
Να κάμω θέλω ταραχή, ταραχή
Να κάνω θέλω ταραχή
Πως μ’ έβαλες στα πάθη
να κάμω θέλω ταραχή
σα το κακό Γενάρη
ωχ μάνα μου σαν το κακό Γενάρη
Να ρίξω χιόνια και νερά και νερά
Να ρίξω χιόνια και νερά και νερά
Να ρίξω χιόνια και νερά
άλλος να μη σε πάρει
Ωωωω ώπα ώπα
άλλος να μη σε πάρει
Ο Ψαραντώνης (Αντώνης Ξυλούρης) γεννήθηκε το 1942 στα Ανώγεια και είναι αδελφός του Νίκου Ξυλούρη και του Γιάννη Ξυλούρη.
Ο ίδιος είναι μια ξεχωριστή μορφή της κρητικής μουσικής, διαθέτει μία φωνή με ιδιαίτερη χροιά και προσωπικό ύφος στο παίξιμο της λύρας και των άλλων παραδοσιακών οργάνων.
Έμαθε μουσική δίπλα στο μεγαλύτερο αδελφό του τον Νίκο από πολύ μικρός.
Για πρώτη φορά έπαιξε σε γάμο σε ηλικία 13 ετών και πολύ γρήγορα απέκτησε φήμη παίζοντας σε γιορτές και πανηγύρια σε διάφορα μέρη και Χωριά της Κρήτης.
Το 1964 ηχογράφησε τον πρώτο του δίσκο 45 στροφών.
Μέχρι σήμερα έχει εκπροσωπήσει πολλές φορές την Ελλάδα σε φεστιβάλ του εξωτερικού.
Πρώτη φορά πήρε μέρος σε φεστιβάλ το 1982 στην Κολωνία της Δυτικής Γερμανίας σε διοργάνωση του τηλεοπτικού καναλιού WDR.
Το 1984 έπαιξε στο Βερολίνο, στις εκδηλώσεις για τα 750 χρόνια από την ίδρυση της πόλης.
Το 1989 στο “Journée des cinq continents” στη Ζυρίχη και το Άμστερνταμ
Ενώ τον Ιούνιο του 1999, πάλι ως εκπρόσωπος της Ελλάδας στο φεστιβάλ "Η Συνάντηση των Πέντε Ηπείρων" στο Μαρτινί στην Ελβετία κερδίζοντας διθυραμβικές κριτικές.
Το 2005 παίζει για τα 20 χρόνια του World Music Institute στο Town Hall της Νέας Υόρκης.
Το 2007 στο φεστιβάλ ροκ μουσικής “All tomorrow’s Parties” στο Μάινχεντ της Αγγλίας, η πρώτη ελληνική συμμετοχή σε αυτό το φεστιβάλ, και το 2009 για δεύτερη φορά στο ίδιο φεστιβάλ στο Σίδνεϊ και στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, το οποίο επιμελήθηκε ο Nick Cave.
Η λύρα του Ψαραντώνη εκτίθεται σήμερα στο “The World’s first Global Musical Instrument Museum” στο Φοίνιξ της Αριζόνα των ΗΠΑ, όπου και προβάλλεται video με τον Ψαραντώνη να παίζει λύρα.
Πρώτος προσωπικός δίσκος για τον Ψαραντώνη είναι η “Κρητική Ξαστεριά” το 1973 και περιλαμβάνει 11 τραγούδια. Με αυτά λοιπόν ο Ανωγειανός καλλιτέχνης μπαίνει στο στίβο της δισκογραφίας.
Τα χρόνια περνάνε και ο Ψαραντώνης καθιερώνεται στις συνειδήσεις και προκαλεί και το διεθνές ενδιαφέρον. Ο αδελφός του ο Ψαρονίκος, ο Νίκος Ξυλούρης δεν είναι πλέον στη ζωή. Το 1986 στο δίσκο “Εκτός Εαυτού” βρίσκεται το τραγούδι “Θα κάμω θέλω ταραχή”, που τον σημαδεύει.
Από το μακρινό 1986 έρχεται ένα κι ένα βίντεο από τα Ανώγεια όπου ο Ψαραντώνης ερμηνεύει το “Αφού 'χες άλλο στην καρδιά”. Ο τρόπος ερμηνείας του είναι χαρακτηριστικός. Η έντονη κινητικότητα και εκφραστικότητα είναι σήματα κατατεθέντα.
Το 1990 σε χαλαρό ύφος, σε φιλικό σπίτι. ο Ψαραντώνης διατηρεί τον… επαγγελματισμό του και παίζει στη λύρα τη “Σούστα” με μοναδικό τρόπο.
Η μουσική και οι στίχοι του Χαΐνη Δημήτρη Αποστολάκη συναντούν τον Ψαραντώνη και το αποτέλεσμα “καθηλώνει”. Στην πλειοψηφία του κόσμου “Η τίγρη” είναι συνδεδεμένη με τον Ψαραντώνη.
Στο Αρκάδι το 2014 γίνεται το μεγάλο παγκρήτιο συλλαλητήριο κατά της υδρόλυσης των χημικών της Συρίας στη Μεσόγειο.
Ο Ψαραντώνης ήταν εκεί για εμπνεύσει τον κόσμο και να του δώσει ώθηση στο αγώνα.
Η φωνή του Ψαραντώνη ταξίδεψε στο εξωτερικό.
Το 2015 σε συναυλία στο Passionskirche στο Βερολίνο ο Ψαραντώνης ερμηνεύει την Τίγρη και συγκινεί.
Στις 4 Σεπτεμβρίου του 2015 ο εκλιπών πλέον Γιώργος Ν. Ξυλούργης μαζί με τους φίλους του ραδιοσταθμού “Στο Κόκκινο” διοργάνωσαν συναυλία στο Θέατρο Βράχων “Μελίνα Μερκούρη” με 32 καλλιτέχνες που συναντήθηκαν και συνέπραξαν μουσικά για πρώτη φορά στην ίδια σκηνή, προσφέροντάς στιγμές γνήσιας κρητικής μυσταγωγίας.
Στις 23 Σεπτεμβρίου του 2015 στο Θέατρο των Αγρών σε μία συναυλία – κάλεσμα ο Ψαραντώνης συνάντησε τους φίλους του, μουσικούς και στιχουργούς με τους οποίους έχει συνεργαστεί κατά τη διάρκεια της πολύχρονης και πολυτάλαντης πορείας του στη μουσική.
Εν κατακλείδι ο Ψαραντώνης μπορεί να κερδίσει με την φωνή και τη μουσική του ακόμα και ανθρώπους που δεν έχουν ενδιαφέρον προς την κρητική μουσική κουλτούρα. Μπορεί να σε πείσει γιατί κι ο ίδιος έχει αποδείξει ότι δεν είναι δογματικός.
Σε κερδίζει γιατί είναι από αυτούς τους καλλιτέχνες που θέλουν να φαίνονται μόνο όταν είναι πάνω στη σκηνή και κάνουν αυτό που αγαπούν και μόνο εκεί.
Δημοσίευση σχολίου