Ντίνος Χριστιανόπουλος
(Θεσσαλονίκη 20 Μαρτίου 1931 -11 Αυγούστου 2020)
"Είμαι εναντίον της κάθε τιμητικής διάκρισης,
απ΄ όπου και αν προέρχεται..."
"Με τον θάνατο του Ντίνου Χριστιανόπουλου,
αυτής της πολυσχιδούς, ασυμβίβαστης και αντιφατικής προσωπικότητας που σφράγισε την πνευματική ζωή
της Θεσσαλονίκης, σβήνει μια γενιά ποιητών που είδαν στον ποιητικό λόγο "το συγκινησιακό ισοδύναμο της σκέψης τους",
όπως έγραψε ένας κριτικός.
Από τις πιο σημαντικές φωνές της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς, ο Καβαφικής καταγωγής Χριστιανόπουλος υπήρξε υπόκωφα λυρικός και οδυνηρά εξομολογητικός, αξιοζήλευτα λιτός και απέριττα δραματικός, ένας ανασκαφέας του βιώματος που τόλμησε να το αποτυπώσει γυμνό κι αστόλιστο.
Αγάπησε το ρεμπέτικο, το μελέτησε,
το τραγούδησε με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο.
Βυθίστηκε στην αρχαία και τη βυζαντινή γραμματεία.
Έζησε ασκητικά με συντροφιά τις γάτες του,
βλέποντάς τες σαν μια συνεχή πρόκληση σε ενδοσκόπηση...
Μας άνοιξε δρόμους, μας συγκίνησε, μας αναστάτωσε
με τον σαρκασμό, την κοινωνική κριτική,
την εναντίωσή του στα βραβεία και τις διακρίσεις,
με αποκορύφωμα την άρνησή του να παραλάβει το 2011
το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του.
Ίσως, γιατί καθώς έγραψε ο Καμύ, κάθε εκπλήρωση, έτσι όπως υποχρεώνει σε υψηλότερη εκπλήρωση, είναι δουλεία.
Και ο Ντίνος Χριστιανόπουλος ήθελε να είναι ελεύθερος
και υπήρξε πάντοτε έτοιμος να πληρώσει το τίμημα αυτής
της ελευθερίας [....]".
Πρόεδρος της Δημοκρατίας,
Αικατερίνη Σακελλαροπούλου
"Είμαι εναντίον της κάθε τιμητικής διάκρισης,
απ΄ όπου και αν προέρχεται..."
Είμαι εναντίον των βραβείων
γιατί μειώνουν την αξιοπρέπεια του ανθρώπου.
Βραβεύω σημαίνει,
αναγνωρίζω την αξία κάποιου κατώτερου μου-και κάποτε πρέπει να απαλλαγούμε από την συγκατάβαση των μεγάλων.
Παίρνω βραβείο σημαίνει
παραδέχομαι πνευματικά αφεντικά - και κάποτε
πρέπει να διώξουμε τα αφεντικά από την ζωή μας...
Είμαι εναντίον των χρηματικών επιχορηγήσεων,
σιχαίνομαι τους φτωχοπρόδρομους
που απλώνουν το χέρι τους για παραδάκι.
Οι χορηγίες μεγαλώνουν την μανία μας για διακρίσεις
και την δίψα μας για λεφτά.
Ξεπουλάνε την ατομική ανεξαρτησία μας.
Είμαι εναντίον των σχέσεων με το κράτος
και βρίσκομαι σε διαρκή αντιδικία μαζί του.
Ποτέ μου δεν πάτησα σε υπουργείο, και το καυχιέμαι.
Η μόνη μου εξάρτηση από το κράτος
είναι η Εφορεία, που με γδέρνει.
Είμαι εναντίον των εφημερίδων.
Χαντακώνουν αξίες, ανεβάζουν μηδαμινότητες,
προβάλλουν ημετέρους, αποσιωπούν τους απροσκύνητους.
Όλα τα μαγειρεύουν, όπως αυτές θέλουν.
Δεξιές, αριστερές, κεντρώες - όλες το ίδιο σκατό...
Είμαι εναντίον κάθε ιδεολογίας,
σε οποιαδήποτε απόχρωση και αν μας την πασέρνουν.
Όσο πιο γοητευτικές και προοδευτικές είναι οι ιδέες,
τόσο πιο τιποτένια ανθρωπάκια
μπορεί να κρύβονται από πίσω τους.
Όσο πιο όμορφα τα λόγια τους, τόσο πιο ύποπτα τα έργα τους. Όσο πιο υψηλοί οι στόχοι, τόσο πιο άνοστοι οι στίχοι.
Είμαι, προπάντων, εναντίον κάθε ατομικής φιλοδοξίας,
που καθημερινά μας οδηγεί
σε μικρούς και μεγάλους συμβιβασμούς.
Αν σήμερα κυριαρχούν παραγοντίσκοι και τσανάκια,
δεν φταίει μόνο το κωλοχανείο.
Φταίνε και οι δικές μας παραχωρήσεις και αδυναμίες.
Αν πιάστηκε η μέση του οδοκαθαριστή,
φταίμε και εμείς που πετούμε το τσιγάρο μας στο δρόμο.
Κι αν η λογοτεχνία μας κατάντησε σκάρτη,
μήπως δεν φταίει και η δική μας σκαρταδούρα.
κείμενο του 1977
στο περιοδικό ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ,
αρ. 1, Ιανουάριος - Απρίλιος 1979
Δημοσίευση σχολίου